Türkçe'yi, devletin resmi dili olarak ilan eden Karamanoğulları Beyliği, neden buna ihtiyaç duydu?
Herkesin bildiği gibi Karamanoğulları; Anadolu Selçuklu Devleti'nin ardından, Karaman merkezli kurulmuş olan bir beyliktir. Karamanoğulları hakkında çok fazla bilgiye rastlamak mümkündür fakat bu bilgilerin doğruluğu ne kadar doğrudur? diye şüpheci yaklaşmak en doğrusu olsa gerek.
Bir çok yerde Karamanoğlulları'nın grek kökenli olduğu bilgisine rastlamak ve hatta Kilikya Ermeni Prensliği ile de ilişkilendirildiğini görmek üzücüdür.
Evet; Karamanoğulları 'Karamanlica' denilen bir yazı dili kullanmışlardır. Hatta bu yazı dili günümüzde Yunanistan'da da karşımıza çıkmaktadır. Ürgüp ve Kapadokya çevresinde yaşayan Anadolu Rumları, Lozan Mübadelesi sonucu Yunanistan'a göç ettirildiklerinde tek bir kelime Yunanca bilmiyorlardı. Yunan halkı da bu yüzden bir türlü kendilerini kabullenmemişlerdir. Kendileri de, kendi kültürlerini yaşatabilmek ve çocuklarına aktarabilmek üzere bu dili kullanmaya devam ettiler. Yazdıklarını kitaplaştırarak günümüze kadar getirmiş oldular. Bu kitaplara bakıldığında grek alfabesi ile yazılmış bir çok Türkçe kelimelere rastladığımız gibi kullanılan dilin grek alfabesi ile yazılmış Türkçe olduğunu görürsünüz. Bu yazı diline aynı zamanda 'Kapadokyaca' da denilmektedir.
Karamanoğulları Beyliği'nin ikinci beyi Kerimü'd-din Karaman'ın oğlu Karamanoğlu Mehmed Bey, 13 Mayıs 1277 'de bir ferman yayınlayarak beyliğin resmi dilinin 'Türkçe' olduğunu ilan etti;
Şimden gerü hiç gimesne divanda, dergahda, bergahda ve dahı her yerde Türk dilinden özge söz söylemeye.
Günümüz Türkçesi ile "Bugünden sonra hiç kimse divanda, dergahta, bergahta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dilde söz söylemesin."
Peki, Karamanoğlu Mehmed Bey neden bu fermanı yayınlama ihtiyacı duymuş olabilir?
Karamanoğlu Beyliği topraklarında yaşayan sadece Türkmenler yoktu. Günümüzde Rum kökenli oldukları iddia edilen Anadolu Ortodoksları ile birlikte Ermeniler, Araplar ve hatta museviler de vardı. Osmanlı kaynaklarında, Karamanoğulları topraklarından diyar-ı Rum olarak bahsedilir. (Bunun nedenlerini başka bir yazımda açıklamaya çalışacağım). Bölgede uzun yıllar etkisini sürdürmüş olan Selçuklular, resmi dil olarak Arapça'yı, edebi dil olarak da Farsça'yı kullanmışlardı. Halk ise günlük konuşmalarında Türkçe'yi kullanıyordu.
Selçuklu İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından Anadolu'da ortaya çıkan beylikler arasında ilk devletleşme adımlarını başarı ile atan Karamanoğulları Beyliği, tüm bu etnik çatıları tek bir dil altında toplamaya karar verdi. Devletleşmenin en önemli adımlarından biridir çünkü; tek bir resmi dil kullanmak.
Evet, Karamanoğulları Türkçe'yi resmi dil ilan ederek aslında sadece devletleşmenin gereğini değil aynı zamanda bu topraklarda yaşayanların da Türkler olduklarını dünyaya ilan etmiş oldular. Karamanoğulları; Oğuzların Salur-Avşar boyundandır. Kökenleri Güney Azerbaycan'dan Sivas'a göç eden Hoca Saadettin'in oğlu Nûre Sûfi'ye dayanır. Karamanoğulları öz be öz Türk'türler.
Günümüzde Balkanlardan göç etmiş veya ettirilmek zorunda bırakılmış olan bir çok göçmen ve mübadilin de Fatih Sultan Mehmed zamanında Karamanoğulları'ndan Rumeli'ye göç ettirildiği tarihi bir gerçektir. Bir bakıma Mustafa Kemal Atatürk, Karamanoğulları'nın kendi vatanlarına geri dönmelerini de sağlamış oldu. Mustafa Kemal Atatürk'ün dede soyunun da Karamanoğulları'ndan geldiğini bilinmektedir.
Araştırma:
Harun Aydın
harun@aydinailesi.org
www.aydinailesi.org | © 2014.
0 yorum:
Yorum Gönder